انواع کوچینگ و مزایای آن

یک گفتگوی آگاهانه و روبه جلو است که براساس آن فرد توامندی ها و بهترین راهکارها و حالت ها برای رسیدن به بهترین نتایج در کار و زندگی و حرفه و … را می تواند شناسایی کند. این مکالمه می تواند به فرد یا گروه کمک کند تا از بین اهداف مشخص شده، ترتیب رسیدگی به آنها و اولویت ها را درنظر بگیرد. سپس براساس آن هدف گذاریهای لازم را انجام داده و برای دستیابی به آنها تلاش کند.

در واقع می توان گفت، گوچ با مراجعه کننده ی خود در موقعیت و مکالمه شریک می شود تا به فرد برای یافتن بهترین راهکار کمک کند. از فواید کوچینگ می‌توان به ایجاد وضوح و شفافیت در سوق دادن مراجع به‌سوی اقدام و تسریع فرآیند پیشرفت اشاره کرد و برای او آگاهی و تمرکز به ارمغان می‌آورد.

انواع کوچینگ چیست

برای درک بهتر کوچینگ بهتر است انواع کوچینگ را بشناسیم:

1. بیزینس کوچینگ

یکی از انواع مربیگری، بیزینس کوچینگ یا کوچینگ کسب و کار (Business Coaching) است. تغییرات اوضاع اقتصادی ناشی از شرایط خاص ملی و بین‌المللی نیاز به تغییر نقش یا شکل حرفه‌ای را ایجاب می کند. در این شرایط کوچینگ یک نقش کاتالیزوری دارد. مدیران شرکت‌های کوچک و بزرگ با ابتکارات تغییر سازمانی برای پذیرش و سازگاری عمل می‌کنند. به نحوی که با اهداف و ارزش های شخصی ارتباط برقرار کنند.

در این فرایند تمرکز بر فرد است تا بتواند روحیه، انگیزه و بهره وری شخصی را افزایش دهد. اگر نقش مدیریت یا رهبری بر عهده دارد بتواند تغییرات کارکنان را نیز مدیریت کند. افزایش احساس ارزشمندی و ایجاد تغییرات کوچک و بزرگ می‌تواند اهداف سازمانی را محقق کند.

در این شرایط آرمان‌ها و نیازهای فردی در نظر می‌شوند. ولی رابطه دو طرفه با سازمان و شرکت و موسسه تحت مدیریت او است که مزایای متقابل را ایجاد می‌کند. روند رو به رشد افراد برای مسئولیت بیشتر در زمینه توسعه شخصی و حرفه ای را رقم می‌زند.

امروزه کسانی که در سازمان‌های بزرگ استخدام می‌شوند، دیگر متکی به کارفرمایان نیستند. آنها نیاز نیست به تمام یا نیازهای شغلی خود آشنا شوند. بلکه آن‌ها را به طور فردی در کنار یک کوچ قرار می‌دهند. فرصت‌های بالقوه آن ها که همراستا با اهداف و منافع کارفرما باشد بروز و موجب رونق کسب و کار می‌شود.

2. کوچینگ شغلی

(Career Coaching) در فرایند کاریابی، تغییر شغل و فرایندهای استخدام کاربرد دارد.  کوچینگ شغلی در دهه اخیر رشد چشمگیری داشته است. هدف مربیگری شغلی توانمند سازی متخصصان با کمک به آنها در تصمیم گیری آگاهانه در مورد مسیر شغلی خود است. این یک رویکرد مبتنی بر راه حل برای تصمیمات شغلی است. مربیان شغلی بر نتایج ، اقدامات و پاسخگویی متمرکز هستند.

یک آگهی استخدام معمولاً به چند قسمت تقسیم می‌شود که نام این بخش‌ها ممکن است متفاوت باشد. ولی اطلاعاتی درباره شرکت، جزئیات مدارک مورد انتظار و شرح وظایف شغل را در آن می‌بینید. شرح شغل در آگهی استخدام یک امکان فوق‌العاده برای شناخت فرهنگ سازمان استخدام کننده است. در تمام موسسات خصوصا نهادهای بین‌المللی، یک آگهی استخدام بهترین شروع برای نگارش رزومه حرفه‌ای و نامه درخواست متقاعد کننده است. اگر توانستید این کار را درست انجام دهید، شانس شما برای دعوت به مصاحبه زیاد است. پس، خود را برای مصاحبه شغلی آماده کنید!

3. کوچینگ مدیران

مربیگری مدیران اجرایی (Executive Coaching) با کوچینگ رهبری سازمانی (Leadership Coaching) شباهت‌های زیادی دارد.  به همین دلیل بسیاری از کوچ‌های حرفه‌ای هر دو خدمات را ذیل یک عنوان ارائه می‌دهند. البته تعدادی کوچ حرفه‌ای نیز هستند که خود را مربیان اجرایی می‌نامند. این افراد به حوزه کسب و کار ورود نمی‌کنند. اصولا یک کوچ حرفه‌ای باید شاخه تخصصی خود را در فرایند کوچینگ تفکیک کند.

در کوچینگ مدیران اجرایی یا رهبری سازمانی، می‌توان گفت مربیان اجرایی باید:

• تجربه موفق در پست‌های مدیریتی و اجرایی داشته باشند.
• تجربه عضویت یا مشاوره در هیئت مدیره یا ریاست یا مدیرعامل بودن را در رزومه حرفه‌ای خود داشته باشند.

 

4. کوچینگ عملکرد

بسیاری از مراجعین به دنبال مربیگری یا راهنمایی برای بهبود عملکرد به جای اصلاح یک مسئله خاص هستند. تجربه نشان داده که مداخله کوچینگ عملکرد (Performance Coaching) در این مورد بسیار موفق بوده است. شرکت‌ها هزینه خدمات توسعه را در قالب کوچینگ پرداخت می‌کنند. در مقابل با بهبود عملکرد با یک سود قابل توجه مواجه می‌شوند. مربیگری عملکرد، بخش زیادی از مبانی نظری و مدل‌های خود را از مدیریت کسب و کار و اصول مدیریت اجرایی (MBA/DBA) عاریت گرفته است.

5. کوچینگ مهارت

برخی معتقدند که این نوع کوچینگ مهارت (Skills Coaching) همان منتورینگ است. اگر این تعریف را قبول کنبم، باید گفت منتورینگ یا مربیگری مهارت در واقع یک نوع انتقال تجربه است. در یک رویکرد جامع برای توسعه فردی، یک مراجع نیاز دارد تا در نقش خود تمرکز کند. در منتورینگ، تمرکز بر تقویت مهارت‌های اصلی مراجع است. مربیان مهارت تنها گروهی از کوچ‌ها هستند که باید در انجام مهارت‌هایی که انتقال می‌دهند، متخصص و با تجربه باشند.

از طرفی، چون تنوع شغلی در حال افزایش است، برنامه های آموزش سنتی کافی نیستند. این برنامه‌ها اغلب بیش از حد غیرانعطاف پذیر و به عبارتی عمومی است. لذا در منتورینگ یا مربیگری مهارت، یک رویکرد انعطاف پذیر و سازگارانه در زمان مناسب برای توسعه فردی وجود دارد. منتورینگ باید در محیط واقعی صورت پذیرد و نباید به شبیه‌سازی اکتفا کرد.

6. لایف کوچینگ

مربیگری شخصی (Personal Coaching) که گاهی کوچینگ زندگی(Life Coaching) خوانده می‌شود، در طول یک دهه گذشته مورد استقبال قرار گرفته است. لایف کوچینگ به طور قابل توجهی در اروپا، کانادا، آسیای جنوب شرقی و استرالیا رشد داشته است. مربیان فردی، به صورت چهره به چهره عمل می‌کنند. اما ارتباط ایمیل و تلفن و اسکایپ نیز بسیار معمول است. این مربیان در نقش‌های حمایت کننده برای کسانی که مایل به ایجاد تغییر در زندگی خود هستند، عمل می‌کنند. لایف کوچینگ برای مراجع یک محیط حمایتی و انگیزشی ایجاد می‌کند.  کمک می‌کند تا مراجع آنچه که در زندگی می‌خواهد را کشف کند. لایف کوچینگ به چگونگی دستیابی به آرزوهای مراجع و دستیابی به اهداف فردی و شخصی می‌پردازد.

در این نوع مربیگری مراجع یک گزارش کامل شفاف و صادقانه از تجربیات خود به کوچ می‌دهد. او اجازه می‌دهد کوچ به فضای شخصی و خانوادگی و گاهی اسرار کاری نیز ورود کند. در لایف کوچینگ، کوچ و مراجع  با هم رشد و توسعه می‌یابند. نقش کلیدی مربی در این نوع کوچینگ کمک به خودشناسی مراجع است. لایف کوچینگ به حفظ انگیزه و افزایش تعهد برای رسیدن به اهداف واقع بینانه نیز کمک می‌کند.

در بسیاری از موارد، مربیگری شخصی بر اساس تمرکز نوع رویکرد از سایر انواع کوچینگ متفاوت بنظر می‌رسد. در حالی که در تمام نمونه‌های گفته شده، توجه به ظرفیت‌ها، محدودیت‌های فردی و چالش‌های شخصی بسیار مهم است.

مزایای کوچینگ چیست؟

• ✅ کشف نیازها، انگیزه‌ها، خواسته‎ها و مهارت‌ها برای کمک به ایجاد یک تغییر پایدار.
• ✅ طرح پرسش‌های موثر برای کشف ظرفیت‌های شخصی و شناسایی راه حل‌ها و اقدامات مورد انتظار برای دستیابی به یک رویکرد عملیاتی.
• ✅ هم فکری با مراجع در تنظیم اهداف و ارزیابی پیشرفت این اهداف.
• ✅ مشاهده، شنیدن (گوش دادن فعال) و همراهی با مراجع برای استخراج لایه‌های درونی و آرزوها یا اهداف فراموش شده.
• ✅ خلاقیت در استفاده از ابزارهای ارتباط دوطرفه و تکنیک‌های تسهیلگری که موجب بهبود در شرایط کاری و زندگی مراجع شود.
• ✅ همراهی با مراجع برای رشد شخصی و ایجاد رشد و بهبود در رویکرد و رفتار.
• ✅ اهمیت به حفظ اسرار شخصی و کاری مراجع.
• ✅ خودداری از قضاوت و احترام به نظرات، سبک زندگی و آرمان‌های مراجع.
• ✅ تسهیلگری برای توسعه شایستگی‌های فردی که برای مراجع ارزش افزوده ایجاد می کنند.
• ✅ ارزیابی نتایج فرایند، برای اطمینان از موفقیت‌آمیز بودن فرایند دستیابی به اهداف مراجع.
• ✅ تشویق به بهبود مستمر صلاحیت‌ها و هم افزایی برای رسیدن به اهداف مراجع.
• ✅ تسهیلگری در استفاده از مهارت و تجربه افراد واجد صلاحیت در زمینه‌های مورد درخواست مراجع.
• ✅ حصول اطمینان از اینکه مراجع سطح مناسب خدمات در برابر هزینه کوچینگ را دریافت می کند.
• ✅ اطمینان از تدوین نقشه راه مناسب برای مراجع.

تهیه و تنظیم : گروه تحقیقاتی ثروت تفکر